ღვინის ბოთლებში ჩამოსხმა მეღვინეობაში ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი და საპასუხისმგებლო პროცესია. საიდუმლო არაა, რომ მეღვინეებს ჯერ კიდევ ღვინის ჩამოსხმის დაწყებამდე უწევთ გარკვეული გარემოებების გათვალისწინება. არსებობს სხვადასხვაგვარი დაბრკოლება და ამავე დროს, ცნობილია მათთან გამკლავების გზებიც. ჩამოსხმის პროცესში ყოველთვისა არის რაღაც სიახლე, რითაც საბოლოო შედეგის - პროდუქტის ხარისხის გაუმჯობესება შეიძლება. საუკეთესო ღვინოც კი შეიძლება ბოთლში ჩამოსხმის შემდეგ გახდეს სრულიად არაგაყიდვადი და გამოუსადეგარი პროდუქტი, თუკი მეღვინემ უვარგისი საცობი გამოიყენა ან ჩამოსხმული ღვინო არასათანადო პირობებში დაასაწყობა.

Nwa.ge ესაუბრა ასოციაცია „ბუნებრივი ღვინის“ წევრ მეღვინეებს, თუ როდის და როგორ ხდება მათ მარნებში ღვინის ჩამოსხმის პროცესი და რა სირთულეები აქვთ ამ მხრივ. გასაკვირი ალბათ არაა, რომ სირთულეები საკმარისზე მეტი აღმოჩნდა.

მიხეილ დოლიძე, მარანი „კასრელი“: „სამწუხაროდ საქართველოში ბოთლის დიდი არჩევანი არასოდეს გვქონია. პირველი რამოდენიმე წელი მკაცრად ქსნის ქარხანას ვერთგულებდით. მერე, როცა ქსნის ქარხანამ საღვინე ბოთლების წარმოება შეაჩერა, მოგვიწია იმპორტირებული ბოთლის მოძიება და სერიოზულ სიძნელეებს გადავაწყდით. რუსული ბოთლის ყიდვა არ გვინდოდა, ევროპული კი ჩვენთვის მისაღებ ფასთან მიახლოებულიც კი ვერ ვნახეთ. საბოლოო ჯამში, ძირითადად სომხური წარმოების ბოთლს ვიყენებთ“.

მიხეილ დოლიძის თქმით, გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს საცობის სწორად შერჩევას. ამ მხრივ, წლების განმავლობაში მას ბევრი რამის სწავლა მოუწია, მათ შორის - საკუთარ შეცდომებზეც. საბედნიეროდ, ბოთლისგან განსხვავებით საცობის ხარისხის, ნაირსახეობის და ფასის გაცილებით მეტი არჩევანი არსებობს საქართველოში და „კასრელმაც“ ერთ-ერთ კომპანიასთან თანამშრომლობა გადაწყვიტა.

მნიშვნელოვანია, როდის ჩამოასხამს მეღვინე ბოთლში ღვინოს. ამ მხრივ, სხვადასხვანაირი მიდგომები შეიძლება ჰქონდეთ. ზოგიერთი ზაფხულის თვეს ირჩევს, როცა მარანში სიწყნარეა და არაფერი ხდება. ზოგიერთი კი - ზამთრის პერიოდს, როცა ახალი ღვინო დალუქულია და მარანშიც ზამთრის შესვენება ისადგურებს.

თამარ გერლიანი, მეღვინეობა „მალატი“: „როგორც წესი, ღვინოს ვასხამ რთველის წინ, გამომდინარე იქიდან, რომ ჩემი აზრით, ღვინის სტაბილურობისათვის და ორგანოლეპტიკური მახასიათებლების გასაუმჯობესებლად აუცილებელია მინიმუმ ქვევრში ერთწლიანი დავარგება. საბედნიეროდ, დიდი სირთულეარ გვექმნება ამ პროცესში. 5000 ბოთლს 3 დღეში თავისუფლად ვასხამთ“.

გიორგი მშვენიერაძე, მშვენიერაძეების მარანი: „ღვინის ჩამოსხმისას პირველ რიგში განმსაზღვრელი ფაქტორი თავად ღვინის მზაობაა. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, ის მზად უნდა იყოს, როგორც გემოვნური თვალსაზრისით, ისე სტაბილიზაციის კუთხით. ასევე, მცირე მარნებისთვის მნიშვნელობა აქვს სეზონს. მაგალითად, როდესაც მარნის ნაწილში ღვინო დუღს (შემოდგომაზე), არასოდეს ვასხამთ ღვინოს. მნიშვნელობას ვანიჭებთ ამინდსაც და ვცდილობთ, ღვინო კარგ ამინდში ჩამოვასხათ. როგორც ძველად ამბობდნენ, ღვინის გადაღება ნალექიან ამინდში არ მიიჩნეოდა სწორად. ამ და სხვა ფაქტორების გათვალისწინებით, ჩვენთან, როგორც წესი,ღვინის ჩამოსხმა ან გაზაფხულზე ხდება, ან დეკემბერში“.

ლექსო ციხელიშვილი, „ლექსო ციხელიშვილის მარანი“: „როგორც წესი ზამთარში ვცდილობ ჩამოვასხა ღვინო. ეს სარდაფში ხდება და იქვე ვტოვებ ჩამოსხმულსაც. ღვინო თუ კარგადაა შენახული, ჩამოსხმისას არ ექნება პრობლემა. ბოთლებს რაც შეეხება, ბოლო წლებში მთელს კახეთში, ძირითადად, რუსული წარმოების ბოთლებია შემოტანილი და იმას იყენებენ“.

ზაზა გაგუა, „მარტვილის მარანი“: „ადამიანი სულ სწავლობს და მეც ნელ-ნელა ვვითარდები. ადრე ღვინოს მაისში ვასხამდი ხოლმე და ხშირად შემქმნია პრობლემები მალალაქტკური დუღილის ვერდასრულებასთან დაკავშირებით. ახლა ვცდილობ, აგვისტო-სექტემბრამდე ჩამოვასხა ხოლმე  და ვფიქრობ ეს სწორი გადაწყვეტილებაა. მზა ღვინოს უჟაგავ ჭურჭელში ვინახავ იქამდე, სანამ შეკვეთა არ მექნება და მხოლოდ შემდეგ ვასხამ ხოლმე“. 

რა ზრდის ჩამოსხმის ხარჯებს? ამ მხრივ, მცირე მარნებისთვის ყველაზე პრობლემური ბიუროკრატიული ბარიერების გავლაა. მიხეილ დოლიძის თქმით, „კასრელი“ პრაქტიკიდან, შეიძლება ითქვას, რომ მოსავლის აღებიდან ბოთლში ჩამოსხმამდე ღვინოს საშუალოდ 10-ჯერ უკეთდება ლაბორატორიულ კვლევა, ძირითადად - არააკრედიტებულ ლაბორატორიებში, იაფი ფასის გამო. ბოთლებში ჩამოსხმის წინ კი უკვე მარანი ოფიციალურად არეგისტრირებს ღვინის ლოტს და მიმართავს აკრედიტებულ ლაბორატორიას, სადაც ისეთ ტესტირებასაც უკვეთავს, რომელიც საექსპორტო სერტიფიცირებისთვისაც გამოდგება. შესაბამისად იზრდება ჩამოსხმის ხარჯებიც.

მნიშვნელოვანი ფაქტორია გამართული და ხარისხიანი ჩამოსასხმელი აპარატურაც. ასოციაცია „ბუნებრივი ღვინის“ წევრთა დიდ ნაწილს აქვს ღვინის ჩამოსასხმელი მექანიკური ხელსაწყოები, ზოგს კი, ვინც შედარებით დიდ რაოდენობას აწარმოებს, ნახევრადავტომატური აპარატები. ასეთ დროს, ღვინის ჩამოსმხმაში მონაწილე პერსონალის კვალიფიკაციაც მნიშნელოვანია. 

„ღვინის ჩამოსხმა ერთგვარი კულიმინაციაა იმ დიდი პროცესისა, რომელიც ყოველი წლის ოქტომბერში, შემდეგი რთველისთვის მზადებასთან ერთად იწყება. ეს არის დიდი დღესასწაული, რომელსაც შეძლებისდაგვარად ვუზიარებთ ჩვენი ოჯახის წევრებს და მეგობრებს. ბოთლში ჩამოსხმას აუცილებლად თან ახლავს ლხინი - ისეთი, როგორც მხოლოდ ჩვენ, ქართველებმა ვიცით“, - გვითხრა ერთ-ერთმა მეღვინემ და ეს სიტყვები ალბათ ყველაზე კარგად ასახავს ჩამოსხმის პროცესის მნიშვნელობას. 

ლევან სებისკვერაძე